آیا پیروز انتخابات رسماً اعلام شده است؟
بله. کمی بعد از ساعت ۱۰ شب به وقت شرق کانادا، شبکه CBC اعلام کرد که حزب لیبرال مارک کارنی در مسیر کسب کرسیهای کافی برای تشکیل دولت قرار گرفته است.
هنوز مشخص نیست که آیا آنها به اکثریت مطلق دست یافتهاند یا نه، و شمارش آرا ادامه دارد.
در کانادا، همه آرا به صورت دستی و در حضور ناظران شمارش میشوند و فقط پس از پایان رأیگیری در هر حوزه آغاز میشود.
آیا مارک کارنی هماکنون نخستوزیر است؟
بله. چون او در حال حاضر نخستوزیر است، نیازی به سوگند دوباره ندارد و فعالیتهایش را ادامه میدهد. اعضای کابینه هم در سمت خود باقی میمانند، مگر اینکه کارنی تصمیم به تغییر کابینه بگیرد.
در صورت تغییر، مراسمی با حضور فرماندار کل برگزار میشود.
برنامههای کارنی برای آینده چیست؟
یکی از اولویتهای اصلی او، مدیریت روابط با رئیسجمهور ترامپ است. طبق توافقی که در ماه مارس بین آنها انجام شد، قرار است مذاکراتی برای توافقهای جدید اقتصادی و امنیتی آغاز شود.
با بازگشت پارلمان، احتمال دارد لیبرالها سریعاً لوایحی برای حفاظت از اقتصاد کشور در برابر فشارهای تجاری آمریکا معرفی کنند.
از جمله وعدهها:
- کاهش مالیات برای طبقه متوسط؛
- سادهسازی روند تایید پروژههای مهم انرژی و معدن؛
- سرمایهگذاری ۵ میلیارد دلاری برای تنوعبخشی تجاری؛
- تبدیل کانادا به یک قدرت در انرژیهای پاک و سنتی.
آیا حزب لیبرال اکثریت پارلمان را در اختیار دارد؟
رأیدهندگان کانادایی، حزب لیبرال را برای چهارمین دوره پیاپی به قدرت بازگرداندند. هنوز مشخص نیست که آیا کارنی موفق به کسب اکثریت پارلمان شده یا برای تشکیل دولت نیاز به همکاری با دیگر احزاب خواهد داشت.
برای تشکیل دولت اکثریت، یک حزب باید حداقل ۱۷۲ کرسی در مجلس عوام کسب کند. ممکن است آنها بزرگترین حزب در پارلمان باشند اما هنوز مشخص نیست که به عدد جادویی ۱۷۲ کرسی برای اکثریت رسیدهاند یا نه.
در صورت عدم اکثریت، آنها باید دولت اقلیت تشکیل دهند و برای تصویب لوایح و جلوگیری از رأی عدم اعتماد، با احزاب دیگر همکاری کنند.
آینده حزب محافظهکار چه میشود؟
رهبر حزب محافظهکار، پیر پولییِور، با افزایش چشمگیر آرا مواجه شده و با حدود ۴۱٪ آرا و ۱۴۸ کرسی، بهترین عملکرد حزب در دهههای اخیر را رقم زده است (افزایش از ۱۲۰ کرسی قبل از انتخابات).
اما این موفقیت برای شکست لیبرالها کافی نبود، چون رای مترقیها عمدتاً به نفع حزب لیبرال متمرکز شد.
بنابراین پیر پولییِور، بامداد سهشنبه شکست را پذیرفت و گفت کارنی به اندازه کافی کرسی برای تشکیل دولت اقلیت به دست آورده است.
پولییِور گفت:
«ما با کارنی و سایر احزاب برای دفاع از منافع کانادا و حفظ حاکمیت ملی همکاری خواهیم کرد. ما در برابر تعرفهها و تهدیدهای بیپایه و اساس ترامپ، همیشه کانادا را در اولویت قرار خواهیم داد.»
اکنون حزب باید تصمیم بگیرد که آیا پولییِور را بهعنوان رهبر حفظ کند یا نه؛ این سومین رهبری است که از زمان شکست در انتخابات ۲۰۱۵ تجربه کردهاند.
مارک کارنی کیست؟
کارنی، ۶۰ ساله، پیش از نخستوزیری هیچگونه سابقه سیاسی رسمی نداشته است. اما سابقه طولانی او در عرصه مالی، او را به چهرهای شناختهشده در مدیریت بحرانهای جهانی بدل کرده است.
او اقتصاد کانادا را در بحران مالی ۲۰۰۸ هدایت کرد و سپس بهعنوان رئیس بانک مرکزی انگلستان، نقش مهمی در عبور بریتانیا از بحران برگزیت ایفا کرد؛ بحرانی که او میگوید میتواند آینهای برای وضعیت کنونی آمریکا در مواجهه با تعرفهها باشد.
پیام کلیدی کارنی پس از پیروزی
«کانادا باید مسیر خود را جدا از آمریکا بسازد»
از زمانی که مارک کارنی نخستوزیر کانادا شد، یکی از پیامهای محوری او این بوده که کشور باید مسیر مستقل خود را خارج از نفوذ آمریکا دنبال کند.
کارنی در طول کارزار انتخاباتیاش، خود را بهعنوان یک متخصص با تجربه و میانهرو معرفی کرد که توانایی هدایت اقتصاد کانادا در دوران پرتلاطم را دارد.
او در مصاحبهای با پادکست «Nate Erskine-Smith» در ماه اکتبر گفت:
«من میدانم جهان چگونه کار میکند. افرادی را میشناسم که بزرگترین شرکتهای جهان را اداره میکنند و میدانم ساختار آنها چگونه است. با نهادهای مالی آشنا هستم، با بازارها آشنا هستم… و سعی میکنم این دانش را در خدمت کانادا به کار ببرم.»
بیشتر بخوانید: مارک کارنی رهبر حزب لیبرال کیست؟
تعرفههای ترامپ، تهدیدی برای اقتصاد کانادا
تعرفههایی که ترامپ بر صادرات کانادا وضع کرده، تهدیدی جدی برای ثبات اقتصادی کشور محسوب میشوند. وضع ۲۵٪ تعرفه بر فولاد، آلومینیوم، خودرو و قطعات آن، و تهدید به اعمال تعرفه بر دارو و چوب، موجب تکان شدید بازارهای کانادا شده و کشور را در آستانه رکود قرار داده است. کارنی این بحران را کماهمیت جلوه نداده و هشدار داده روزهای سختی در پیش است و اشتغال کاناداییها تحت فشار خواهد بود و پیام او این بوده که:
«دوباره باید در این کشور تولید کنیم»
کارنی وعده داده که کانادا را از وابستگی به آمریکا خارج کند و بار دیگر در کشور خانهسازی، کارخانهسازی و تولید انرژی پاک و سنتی را احیا کند.
او احتمال ادامه گفتگو با ترامپ را رد نکرده، اما همزمان در حال گسترش روابط با متحدان مطمئنتر است. در اقدامی غیرمعمول، اولین سفر خارجی او بهعنوان نخستوزیر به اروپا بود، جایی که با مقامات بریتانیا و فرانسه درباره تعمیق همکاریهای اقتصادی، نظامی و امنیتی گفتوگو کرد.
در سخنرانی پیروزی بامداد سهشنبه، کارنی گفت:
«وقتی با ترامپ روبرو شوم، هدف گفتوگو، درباره روابط اقتصادی و امنیتی بین دو کشور مستقل خواهد بود و این گفتوگو با آگاهی کامل از این موضوع است که کانادا گزینههای بسیار زیادی فراتر از آمریکا برای ساختن آیندهای پررونق در اختیار دارد.»
کارشناسان چه میگویند؟
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که کارنی بهدرستی در موقعیتی قرار دارد که میتواند کشور را از دل یک جنگ تجاری با آمریکا عبور دهد. او خود گفته بود:
«در بحرانها، اتحاد و تصمیمگیری قاطع بسیار مهم است و ما دقیقاً همین کار را خواهیم کرد.»