محبوبیت پایین شخصی ترودو نزد کاناداییها، به تدریج به نقطه ضعفی برای حزب لیبرال تبدیل شده بود، بهویژه در آستانه انتخابات فدرال که قرار است اواخر امسال برگزار شود.
او افزود:
«شب گذشته، سر شام، به فرزندانم درباره تصمیمی که امروز با شما به اشتراک میگذارم، گفتم.»
او در کنفرانس خبری در اتاوا اظهار داشت:
«قصد دارم پس از انتخاب رهبر جدید حزب از طریق یک فرایند رقابتی ملی قوی، از رهبری حزب و نخستوزیری کنارهگیری کنم.»
آغاز فرآیند انتخاب رهبر جدید
ساچیت مهرا (Sachit Mehra)، رئیس حزب لیبرال، اعلام کرد که این هفته جلسهای با هیئت مدیره حزب برگزار خواهد شد تا فرآیند انتخاب رهبر جدید آغاز شود.
چه کسی ممکن است جایگزین ترودو شود؟
چرا دوران ترودو اکنون به پایان رسید؟
کانادا در مرحله بعد چه خواهد کرد؟
مهرا در بیانیهای گفت:
«لیبرالها در سراسر کشور از جاستین ترودو بهخاطر بیش از یک دهه رهبری برای حزب و کشور بینهایت سپاسگزارند.»
او افزود:
«بهعنوان نخستوزیر، چشمانداز او تحولاتی اساسی برای کاناداییها به ارمغان آورد.»
مهرا به برنامههایی که دولت او اجرا کرده است، اشاره کرد، مانند مزایای کودک کانادا و ایجاد پوشش دندانپزشکی و دارویی برای برخی از داروها.
واکنش رهبر حزب محافظهکار
پیر پویلیور، رهبر حزب محافظهکار، گفت: «با استعفای ترودو چیزی تغییر نکرده است.»
او در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت:
«تمام نمایندگان حزب لیبرال و داوطلبان رهبری از تمام تصمیمات ترودو در ۹ سال گذشته حمایت کردهاند و اکنون میخواهند با تغییر چهره رهبر، رأیدهندگان را فریب دهند تا کاناداییها را به همان شیوه، برای ۴ سال دیگر، استثمار کنند.»
فشارهای داخلی و استعفای کریستیا فریلند
ترودو، ۵۳ ساله، با درخواستهای فزاینده از سوی حزب خود برای کنارهگیری مواجه بود، که این فشارها در دسامبر، زمانی که معاون نخستوزیر و متحد دیرینه او، کریستیا فریلند، بهطور ناگهانی استعفا داد، شدت گرفت.
در نامه استعفای عمومی، فریلند به تهدیدات دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، درباره تعرفه بر کالاهای کانادایی اشاره کرد و ترودو را متهم کرد که برای مقابله با «چالش جدی» ناشی از پیشنهادهای ترامپ، اقدامات کافی انجام نداده است.
ترامپ وعده داده است که ۲۵ درصد مالیات بر کالاهای وارداتی از کانادا اعمال کند – اقدامی که اقتصاددانان هشدار دادهاند میتواند به شدت به اقتصاد کانادا آسیب برساند – مگر اینکه کانادا اقداماتی برای افزایش امنیت مرز مشترک خود انجام دهد.
ترودو روز دوشنبه گفت که امیدوار بود فریلند بهعنوان معاون نخستوزیر به کار خود ادامه دهد، «اما او تصمیم دیگری گرفت».
کانادا از آن زمان اعلام کرده است که برای مقابله با تهدیدات، اقدامات امنیتی گستردهای در مرز مشترک با ایالات متحده اجرا خواهد کرد.
در یک پست آنلاین، ترامپ ادعا کرد که فشار ناشی از تعرفهها باعث استعفای ترودو شده است و دوباره شوخی خود را تکرار کرد که کانادا باید «پنجاهویکمین ایالت» آمریکا شود.
او نوشت:
«اگر کانادا با ایالات متحده ادغام شود، هیچ تعرفهای وجود نخواهد داشت، مالیاتها به شدت کاهش خواهند یافت و آنها از تهدید کشتیهای روسیه و چین که دائماً اطرافشان هستند، کاملاً ایمن خواهند بود.»
حزب لیبرال از سال ۲۰۱۹ بهعنوان حزب اقلیت حکومت کرده است
پس از استعفای فریلند، ترودو حمایت احزابی را که پیشتر به لیبرالها کمک کرده بودند از دست داد، از جمله نیودموکراتهای چپگرا که با لیبرالها توافق حمایتی داشتند و حزب ملیگرای کبک، بلوک کبکوآ (Bloc Quebecois).
پیشتازی محافظهکاران در نظرسنجیها
بزرگترین حزب مخالف، محافظهکاران، برای ماهها در نظرسنجیها با اختلاف دو رقمی از لیبرالها جلوتر بودهاند. این امر نشان میدهد که اگر انتخابات عمومی امروز برگزار شود، حزب لیبرال ممکن است شکست سنگینی متحمل شود.
انتخاب رهبر جدید
حزب لیبرال اکنون باید رهبر جدیدی را انتخاب کند تا این حزب را به سوی انتخابات بعدی که باید تا ۲۰ اکتبر برگزار شود، هدایت کند.
یک مقام ارشد دولتی به بیبیسی گفت که این رقابت کاملاً باز است و دفتر نخستوزیری کاملاً از این فرآیند کنار خواهد ماند و تصمیمگیری به اعضای حزب لیبرال واگذار شده است.
ایو-فرانسوا بلانشت، رهبر بلوک کبکوآ، پیشنهاد کرد که پس از انتخاب رهبر جدید لیبرالها، انتخابات زودهنگام برگزار شود.
پایان عصر ترودو
ترودو فرزند پیر ترودو، نخستوزیر پیشین کانادا است که در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ بر سیاست کانادا تسلط داشت.
ترودوی جوان در سال ۲۰۱۵ و پس از کسب اکثریت مطلق توسط حزب لیبرال، نخستوزیر شد و وعده آغاز دوران جدیدی را داد.
دستاوردهای دوران ترودو
دستاوردهای او شامل تعهد به برابری جنسیتی در کابینهاش که همچنان ۵۰ درصد زنان را شامل میشود، پیشرفت در آشتی با بومیان کانادا، اعمال مالیات کربن در سطح ملی، ارائه مزایای بدون مالیات برای خانوادهها و قانونیسازی مصرف تفریحی کانابیس بوده است.
سندی وودهاوس نپیناک، رئیس مجمع ملی ملتهای نخستین، در بیانیهای پس از استعفای او گفت: «ترودو گامهای معناداری برای رسیدگی به مسائلی که برای ملتهای نخستین اهمیت دارند، برداشته است.»
او افزود:
«اگرچه کارهای زیادی باقی مانده است، این اقدامات، پایهای برای دولتهای آینده برای ادامه کار گذاشته است.»
چالشهای دولت ترودو
در سالهای اخیر، دولت ترودو با مجموعهای از رسواییها، از جمله معامله با یک شرکت کانادایی متهم به فساد و انتشار عکسهایی از نخستوزیر با آرایش «براونفیس»، دستوپنجه نرم کرد.
سیاستهای مربوط به واکسیناسیون اجباری و محدودیتهای دیگر نیز واکنشهای شدیدی را از سوی برخی کاناداییها به همراه داشت و منجر به اعتراضات کامیونداران موسوم به «کاروان آزادی» در اوایل سال ۲۰۲۲ شد. ترودو در نهایت از قدرتهای اضطراری بیسابقه برای پایان دادن به این اعتراضات استفاده کرد.
با خروج کانادا از دوران همهگیری، قیمت مسکن و مواد غذایی به شدت افزایش یافت و دولت او از اهداف بلند پروازانه مهاجرتی عقبنشینی کرد، زیرا خدمات عمومی تحت فشار قرار گرفتند.
کاهش محبوبیت ترودو
تا اواخر سال ۲۰۲۴، محبوبیت ترودو به پایینترین سطح خود رسید، بهطوری که تنها ۲۲ درصد از کاناداییها در یک نظرسنجی اعلام کردند که فکر میکنند او کار خود را بهخوبی انجام میدهد.
واکنش مردم
در اتاوا، گروه کوچکی از معترضان در خارج از تپه پارلمان به جشن و پایکوبی پرداختند.
یک رهگذر اما گفت که فکر میکند اوضاع در دوران ترودو خوب بود.
هیمز گامارا، یک نجار اهل بریتیش کلمبیا، به بیبیسی گفت:
«به کار خودم مشغولم، حقوقم را میگیرم، قبضها را پرداخت میکنم. اوضاع خوب بوده است.»
ماریز کاسیوی، یک کانادایی دیگر، گفت که این احساس مانند پایان یک دوران است. وقتی از او پرسیدند که آیا حس اندکی از غم دارد، پاسخ داد:
«نه.»
«این کار درستی بود.»